İzmir Emlak Komisyoncuları Odası Başkanı Mesut Güleroğlu, Türkiye’de ve İzmir’de artan konut fiyatları ile, COVID-19 salgını, İzmir depremi sonrası yaşanan süreç ve Türkiye gündemi hakkında bilgi vererek, Gazeteci Ece İçmez’in sorularını yanıtladı.
Öncelikle röportaj teklifimi kabul ettiğiniz için teşekkür ederim Başkanım kısaca kendinizden bahseder misiniz?
- İzmir Buca doğumluyum. Yaklaşık 32 senedir emlak işi ile uğraşıyorum. Türkiye’de 10 Mart 1999 tarihinde, Türkiye’de ilk kez emlakçılar odasını kurdum. Kurucular kurulu başkanıyım ve hala Yönetim kurulu Başkanı olarak görevime devam ediyorum.
Vatandaşların en merak ettiği soru, kiralık evlerdeki fiyat artış oranı yüzde 40’ları bulurken, bazı merkezi semtlerde bu oran yüzde 100’ün üzerinde, satılık ya da kiralık konut artışının nedeni nedir? Düşmesi mümkün müdür? İzmir Emlak Komisyoncuları Odası (İZEKO) olarak bununla ilgili bir çalışma yapıyor musunuz ya da merkezi hükümet bununla ilgili bir çalışma yapacak mı?
- Genel yapıya bakacak olursak evlerin fiyatlarının kira artışlarının önemi pandemi sürecinde bir tık yüksemiştir. İzmir’de farklı bir durum mevcut 30 Ekim’de yaşanan İzmir depremi yıkıcı bir depremdi haliyle evleri vatandaşlar kiraya geçmek zorunda kaldı, kiralar o dönem de de çok artmaya başladı. Kiralık ev yoktu malumunuz pandemi sürecinde okullar da kapalıydı öğrenciler evlerine geri dönmüştü. Bu avantajla çok yüksek kiralar artmadı. Hal böyle iken hala bu depremzedelerin evlerinin imalleri, imalatları devam ederken onlarda kirada oturmakta üstüne üstlük bu ay yüz yüze eğitim başladı. Üniversiteler de açıldı. Bütün öğrenciler mevcut okuyanlarda geri geldi. Daha sonra bu yıl kazananlarda gelince ev fiyatları yükseldi. Nedeni ise arzın talebi karşılayamamasından kaynaklı. Kiralık dairelerin fiyatları kiralık dairelerin az olması sebebi ile yükseldi. Ve bunun da önüne geçebileceğimiz bir durum yok. Şu an da anayasa özlük haklarında da kiracının ve ev sahibinin arasındaki alışverişe müdahale edilmesi söz konusu değil.
Türkiye’de emlakçılık yapanlara getirilen düzenleme devreye girdi. Artık herkes emlakçı olamayacak bunun için yetki belgesi denetlemeleri başladı mı? Bu konu hakkında bilgi verebilir misiniz?
- Evet 5 Haziran 2018 yılında taşınmaz ticareti yönetmeliği hayat geçti. Fakat emlakçının kendini adapte etmesi için 2 yıllık bir süreç verildi. Bu dönemden önce olanlar müktesep haktan yararlandı. 5 Haziran 2018’den sonra seviye 5 belgesi 100-120 saatlik belge ve Üniversite mezunlarına 6 ay Lise mezunlarına 1 yıl staj şartı getirildi. Tüm bunların şartlarını hazırladıktan sonra emlak ofisi açabilirler. Şu an emlakçılık yapmak isteyenler Ticaret Bakanlığı’ndan yetki belgesi almış kişilerin yanlarında çalışmasında herhangi bir engel yok. Çalıştığı süre içersinde de sigortalı veya sözleşmeli personel olarak çalışmak zorunda ki 1 yıl ya da 6 ay çalıştığı süreyi stajdan sayabilsin. Daha sonra dükkan açabilirler. Ayrıca metrekare şartları da getirildi. 20 metrekarenin altında bir emlak ofisi olamaz deniyor.Ancak şöyle bir şartta var her bir çalışan içinde 5’er metrekare bulundurma zorunluluğu var. Eğer bir ofiste siz tek başınıza çalışıyorsanız 20 metrekarelik bir ofis yetiyor. Ticaret Bakanlığı denetim konusunda tek yetkili mercii ve bununla ilgili çalışmalarda başladı. Şu an da İzmir’de Ticaret Bakanlığı müfettişleri ve Belediyeler ilgili kurum yetkilileri emlakçılarımızı denetimden geçirmektedirler. Sonuçları da bekliyoruz. Bu sebeple iş yerlerinin de kapandığı hakkında ki durumlarla ilgili haberleri de çok duyacağınıza eminim.
Sizce Emlak sektörünün en büyük açığı, düzenlenmesi gereken en büyük sorunları nedir ?
- Düzenlenmeler tabi ki yapıldı ancak burada sıkı bir denetim yapılması gerekiyor. Mevcut emlakçıların denetiminden ziyade emlakçılığı meslek olan edinmeyen, kahvehane köşelerinde başka yerlerde ilan vererek emlakçılık yapmaya çalışan, merdiven altı başka türde çalışan meslek içerisinde etik kurallara uymayan kişilerin denetimlerinin yapılması kapıcı, yönetici vs gibi kişilerin yetki belgesi olmadan emlakçılık yapmaya çalışmaları ile ilgili bir denetim yapılması ve bu denetim sonucunda da cezai şartlar oluşturulması en önemli unsurdur. İstediğiniz kadar yasağı çıkartıp fakat denetimini yapıp cezai şartları oturtamazsanız o çıkartmış olduğunuz yasada işlemedikten sonra herhangi bir çözümü olmamış olur. Şu anda istediğimiz denetimlerin doğru bir şekilde yapılması ve herkesin ilan verememesi bunu görüyoruz Buca’da mesela kaçak yapılara ilanlar alıp yetki belgesi olmayan kişilerin sahte ilanlar vererek 120 Bin Tl’ye 1+1 daireler var diyerek müşterileri çekip başka yerlere satmayla ilgili çalışmaları var bunları da ilgili bankaya ya da CİMER’e gerekli şikayetlerde de bulunduk. Bu tip şeylerin önüne geçilmesi bizim için en önemli unsurdur.
- Yine sosyal medya da paylaşılan bazı durumlara göre emlakçılar ev sahiplerine mevcut kiracılarını çıkartmalarını yerlerine yeni kiracı olarak kira fiyatlarını daha yukarı çekmelerini söylüyorlarmış bu konu hakkında neler söylemek istersiniz?
- Bunlar bazı çıkar çevrelerin kendine çıkar sağlaması ya da gündem yaratmasıyla ilgili bir durumdur. Hiç kimse aldığı kiracısına bugün çık, yarın çık benim kiramı şu kadara getir dediğini sanmıyorum. Bazı art niyetli kişiler olabilir. Bunlarda istisnai olarak olabilir. Her ne kadar istisnalar kaideyi bozmasa da bu sonuç İzmir elinde söz konusu değil. Sadece bu insanların kendilerine çıkar ve rant sağlamak için internet üzerinden veya sosyal medya üzerinden söyledikleri sözlerden ibarettir.
İzmir’de yaşanan deprem sonrası kiralık evlere mi yoksa satılık evlere mi daha çok talep oldu?
- İzmir’de maalesef yıkıcı depremi yaşadık. Yıkıcı depremde zarar gören vatandaşımızın çoğu kiralık dairelere geçti yazlık evi olan vatandaşlarımız yazlıklarına gitti. Bir kısmı durumu olmayanlar ilgili kurumlardan yardım alarak sosyal evlerde kaldılar. Ama yüzde 80’i genelde kiralık daireye geçti. Hal böyle olunca kiralık dairelerde rakamlarda talep olması sebebi ile yükseldi. Fiyatlar Bornova ve Bayraklı bölgesinde zaten durdu tamamen. Yeni yapılan binalara göre yeni fiyatlar oluşacak. Mevcut binaların rakamları da bu yeni gelen talepler doğrultusunda ve piyasanın pandemi koşulları ve gayrimenkulün imali için hazırlanan beton vs gibi ana maddelere yüzde 50 yüzde 150 zam geldiği için otomatikman fiyatlarda yukarıya doğru çıktı. Deprem bunu tetikledi ekonomik şartlar bina maliyetleri ve her şeyden önemlisi İzmir’de arsa üretilmediği için mevcut arsaların iki kat üç katı fiyatlarla ortaya çıkmasından kaynaklı bir pozisyon oluştu. Bu nedenle evlerin fiyatları İzmir’de yükseldi ve kiraların fiyatları da hem öğrencilerin gelmesi hem de depremin olması sebebi ile diğer illere nazaran fazla arttı. Dünya’da yapılan ölçümlerde de İzmir en üst sırada ama İzmir’deki asgari ücretle diğer ülkelerin asgari ücreti bir değil oranlama yapılırsa gerçekten yüksek kalıyor.
İzmir’de deprem sonrası kiralık ev – satılık ev artışı hangi bölgeler de oldu ?
- Deprem zamanında en çok artan ilçeler depreme dayanıklı ilçeler oldu. Bornova Atatürk mahallesi kayalık olduğu için zeminleri de çok sağlam olduğu için en çok tercih edilen ve fiyatları artan ilçe oldu. Çiğli Ahmet Taner Kışlalı- Evka-1-2-3 Hatay bölgesinde Yeşilyurt ve Buca’da gördük.
İzmir’de en düşük ev fiyatları hangi bölge de yer alıyor?
- En az artan ilçemiz yok, pandemi ve ekonomik koşullar olduğu için her yerde rakamlar çok yüksek.
İzmir Büyükşehir Belediyesi ile beraber ortak yürüttünüz projeler var mı?
- Henüz ortaklaşa sürdürdüğümüz bir proje yok ama bir talep gelirse bunu değerlendiririz.
İzmir Emlak Komisyoncuları Odası Başkanı Mesut Güleroğlu olarak vatandaşlara söylemek istedikleriniz neler? Vatandaşlar ev satın alırken ya da kiracı olurken nelere dikkat etmeli?
- Öncelikle vatandaşa önerim; İzmir Emlakçılar odasına ve İzmir Ticaret Odasına kayıtlı, Ticaret Bakanlığı’ndan taşınmaz ticareti yetki belgesi almış emlak ofisleriyle çalışmasını öneriyorum ve mutlaka yer bakarken sözleşme herhangi bir yeri satarken sözleşme yapmanızı kesinlikle altını çizerek söylüyorum çünkü Ticaret Bakanlığı’nın çıkartmış olduğu taşınmaz ticareti yönetmeliğinde sözleşmesiz yer gösterip, satmak bakanlıkça yasaklanmıştır. Bunun cezai şartları emlakçılara vardır. O yüzden vatandaşların öncelikle buna dikkat etmelerini istiyorum ikincisi sahte ilanlara kesinlikle kanmasınlar 120-130 Bin Tl’lere prefabrik dediğimiz yerler satılıyor. Bu tip yerlerin olmayacağını insanlarımızın bilmesi gerekiyor ve bu tip ilanları gördüğünüzde de Ticaret Bakanlığı’na şikayette bulunmalarını istiyorum. Bu tip dairelerin ilanlarına giderek bu ilanlardan yer alamayıp, kişilerden kapora alınıp iade edilmediği, kişilerin mağdur edildiği durumlar var ise Ticaret Bakanlığına ya da Ticaret il Müdürlüklerine şikayet ederek çalışma başlatabilirler. Kişilerin yetki belgesi yoksa cezai şartlarda ofisin kapatılması ya da yetki belgesi varsa ve gerçekten bu konuda bir suç varsa ortada yetki belgesinin iptal edilip meslekten men edilmesine kadar giden bir durum var. O yüzden kesinlike vatandaşlarımız bu ilanlara kanmasın 300 Bin Tl olan dairelerin 100 Bin Tl olabilmesine kanmasınlar. Özellikle de Buca bölgesi için ayrıca uyarıyorum. Herhangi bir durum da Ticaret Bakanlığına ya da Ticaret il Müdürlüklerine şikayetlerini yapmalarını rica ediyorum.
Leave feedback about this